Fire Damper | Van chặn lửa, van FD hoặc van gió chống cháy là thiết bị quan trọng trong hệ thống HVAC, giúp ngăn chặn sự lây lan của lửa và khói qua các ống dẫn trong các sự cố cháy nổ, hỏa hoạn. Vậy van chặn lửa là gì và vì sao nên tích hợp thiết bị này vào các công trình? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong nội dung dưới đây.
1. Giới thiệu về Van chặn lửa (Van FD)
Van chặn lửa (Fire Damper – Van FD) là một thiết bị quan trọng trong hệ thống thông gió và điều hòa không khí (HVAC) của các tòa nhà và công trình công nghiệp. Mục đích chính của Van FD là ngăn chặn sự lây lan của lửa và khói qua hệ thống ống dẫn khi xảy ra hỏa hoạn. Đây là một thiết bị không thể thiếu cho công tác đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.
Được thiết kế để tự động đóng kín khi nhiệt độ xung quanh đạt ngưỡng nguy hiểm, Van FD giúp cô lập vùng cháy, ngăn không cho lửa và khói lan rộng qua hệ thống thông gió. Điều này góp phần kéo dài thời gian để các biện pháp cứu hỏa can thiệp kịp thời và giúp sơ tán người dân một cách an toàn.
Van FD là thiết bị không thể thiếu trong các tòa nhà cao tầng, nhà máy công nghiệp và đặc biệt trong những không gian có hệ thống HVAC phức tạp, nơi các ống dẫn không khí chạy xuyên qua nhiều khu vực. Sự hiện diện của Van FD giúp gia tăng độ tin cậy của hệ thống phòng cháy chữa cháy, bảo vệ hiệu quả tài sản và giảm thiểu nguy cơ tổn thất trong các tình huống hỏa hoạn.
2. Cấu tạo và thành phần của Van FD
Van FD được thiết kế với nhiều bộ phận quan trọng, bao gồm khung vỏ, cánh van, lò xo và hệ thống điều khiển với cầu chì (hoặc các chất liệu là liên kết dễ cháy/chịu nhiệt kém). Khung vỏ thường được làm từ thép không gỉ hoặc thép mạ kẽm để đảm bảo độ bền và khả năng chống chịu với nhiệt độ cao. Lá van là phần quan trọng nhất, thường được chế tạo từ các vật liệu có khả năng chịu lửa, như thép tấm dày, giúp chắn hoàn toàn dòng khí khi cần. Các cảm biến nhiệt, còn gọi là “fuse link” hoặc “bi-metal strip,” được lắp đặt để kích hoạt van khi nhiệt độ tăng vượt ngưỡng an toàn.
Cơ chế hoạt động của Van chặn lửa dựa vào sự thay đổi nhiệt độ. Khi xảy ra hỏa hoạn, nhiệt độ trong ống dẫn không khí tăng cao, khiến cảm biến nhiệt nóng chảy hoặc giãn nở và kích hoạt lá van đóng kín đường dẫn. Quá trình này diễn ra một cách tự động mà không cần sự can thiệp của con người, giúp ngăn lửa và khói lan sang các khu vực khác qua hệ thống HVAC.
Lò xo kích hoạt được gắn vào trục hoặc cánh van và có nhiệm vụ đóng van nhanh chóng khi nhiệt độ tăng cao. Bộ phận này là cơ chế tự động chính giúp van đóng lại ngay lập tức khi cần thiết để ngăn chặn sự lan truyền của đám cháy.
Một số thiết kế Fire damper không sử dụng hệ thống lò xo, thay vào đó là hệ thống cánh gập treo. Cánh gập cho phép cánh van đóng lại một cách tự động nhờ trọng lực khi có sự thay đổi nhiệt độ làm cầu chì nhiệt bị nóng chảy. Loại này thường được sử dụng với hệ thống thông gió đơn giản với quạt hút, quạt thổi gió.
Xem thêm: Van MFD là gì?
3. Nguyên lý hoạt động của van gió FD
Van FD thường được lắp đặt tại các vị trí như ống gió xuyên tường hoặc giữa các không gian khác nhau để đảm bảo an toàn tối đa trong trường hợp xảy ra cháy.
Nguyên lý hoạt động của van:
- Phản ứng với nhiệt: Van được trang bị cầu chì nhiệt hoặc các vật liệu là liên kết dễ cháy để làm công tắc kích hoạt hệ thống lò xo, thường có ngưỡng hoạt động khoảng 72°C. Khi nhiệt độ trong đường ống thông gió vượt quá mức này, cầu chì sẽ nóng chảy.
- Đóng van: Khi cầu chì bị đứt do nhiệt độ cao, lò xo kéo cánh van (hoặc cánh treo) sẽ tự động đóng lại. Quá trình này giúp ngăn chặn sự lan truyền của lửa và khói qua hệ thống thông gió sang các khu vực khác trong tòa nhà.
- Mở thủ công: Sau khi tình huống khẩn cấp được giải quyết và môi trường trở lại an toàn, van FD có thể được kiểm tra và mở lại bằng tay. Nhân viên kỹ thuật hoặc bảo trì sẽ kiểm tra các thành phần của van để đảm bảo chúng hoạt động bình thường trước khi kích hoạt lại.
4. Chức năng chính của Van chặn lửa FD
Vai trò của Van FD là bảo vệ hệ thống HVAC khỏi nguy cơ cháy nổ. Khi được kích hoạt, Van FD đóng lại, tạo thành một rào chắn ngăn chặn lửa và khói. Điều này giúp bảo vệ các phần còn lại của hệ thống HVAC khỏi hư hỏng do lửa và khói, đồng thời ngăn ngừa lửa lan rộng qua các ống dẫn không khí.
Một chức năng quan trọng khác của Van FD là khả năng tự động đóng khi nhiệt độ tăng. Với cơ chế tự động, Van FD không phụ thuộc vào hệ thống điều khiển từ xa hay nguồn điện. Điều này giúp Van FD hoạt động đáng tin cậy ngay cả trong những tình huống khẩn cấp khi nguồn điện có thể bị cắt đứt. Nhờ vậy, Van chống cháy bảo vệ toàn bộ tòa nhà và công trình công nghiệp bằng cách cô lập vùng cháy, hỗ trợ các công tác ứng cứu hiệu quả hơn.
5. Ứng dụng của Van chống cháy trong các tòa nhà và công trình công nghiệp
Van FD thường được lắp đặt trong các tòa nhà và công trình công nghiệp, đặc biệt ở các khu vực dễ cháy như phòng máy, tầng hầm, và các phòng kỹ thuật. Ở các khu vực này, hệ thống HVAC đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp không khí và điều hòa nhiệt độ, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ lửa lan rộng nhanh chóng nếu không có biện pháp kiểm soát thích hợp.
Trong hệ thống an toàn cháy nổ, Van chống cháy đóng vai trò chủ chốt. Với khả năng ngăn chặn lửa và khói lan qua các ống dẫn không khí, Van FD bảo vệ những khu vực không trực tiếp tiếp xúc với đám cháy. Điều này đặc biệt quan trọng trong các tòa nhà cao tầng và nhà máy có hệ thống thông gió phức tạp. Sự có mặt của Van chặn lửa không chỉ là một yêu cầu kỹ thuật mà còn là biện pháp bảo vệ an toàn cần thiết cho người và tài sản, giúp nâng cao độ an toàn của công trình trước nguy cơ cháy nổ.
Xem thêm: Sự khác biệt giữa van FD và van MFD
CÔNG TY TNHH HECOSITE
- Liên hệ: 0911.907.709
- Email: info@hecosite.com
- Nhà xưởng: Lô MN, Đường số 7, KCN Sóng Thần, Dĩ An, Bình Dương, Việt Nam
