Van chống cháy là thiết bị quan trọng trong hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC), giúp ngăn chặn sự lan truyền của lửa và khói trong các công trình. Hai loại van phổ biến là Van FD (Fire Damper) và Van MFD (Motorized Fire Damper). Nội dung dưới đây trình bày sự khác biệt chính giữa chúng.

1. Định nghĩa và Cấu tạo

Van MFD: Là phiên bản cải tiến của Van FD, sử dụng động cơ điện để điều khiển việc đóng mở van. Van này có cấu tạo phức tạp cho phép hoạt động chính xác và phản ứng nhanh chóng hơn.
Van FD: Là van chặn lửa hoạt động dựa trên cầu chì nhiệt. Khi nhiệt độ môi trường tăng cao (thường từ 72 đến 74 độ C), cầu chì sẽ nóng chảy, khiến van tự động đóng lại để ngăn chặn lửa và khói lan đến khu vực khác.

2. Nguyên lý hoạt động

Van FD | Van chống cháy FD | Fire Damper: Hoạt động hoàn toàn tự động thông qua cơ chế cầu chì hoặc liên kết dễ cháy (Fusible Link). Khi có thay đổi bất thường về nhiệt độ, cầu chì sẽ tan chảy ở ngưỡng nhiệt độ quy định, kích hoạt lò xo và làm cho cánh van đóng lại.
Van MFD | Van tiết lưu | Motorized Fire Damper: Hoạt động bằng cách sử dụng tín hiệu từ bộ điều khiển để mở hoặc đóng van, một số loại tích hợp cảm biến nhiệt độ và hoạt động khi chạm đến ngưỡng thiết lập. Điều này cho phép van phản ứng nhanh hơn với các tình huống khẩn cấp và có thể được điều khiển từ xa. Van này có thể tích hợp vào hệ thống lập trình, điều khiển BMS, hoặc các hệ thống tự động hóa khác.

3. Ứng dụng

Van FD: Thường được lắp đặt tại các vị trí như ống gió giữa các không gian khác nhau trong tòa nhà, nhằm ngăn chặn sự lan truyền của lửa và khói.
Van MFD: Được sử dụng trong các hệ thống thông gió hiện đại, nơi yêu cầu độ chính xác cao hơn trong việc kiểm soát và điều hướng không khí. Loại van này có thể hoạt động hiệu quả hơn trong các tình huống phức tạp và xử lý chính xác.

4. Ưu điểm và nhược điểm

Van chặn lửa FD (Fire Damper)

Ưu điểm

Cấu tạo đơn giản: Van FD có thiết kế đơn giản, dễ dàng lắp đặt và bảo trì.
Chi phí thấp: So với van MFD, van FD thường có giá thành thấp hơn, phù hợp với nhiều dự án.
Ngăn chặn khói và lửa hiệu quả: Hoạt động tự động khi nhiệt độ vượt ngưỡng (thường là 72°C), giúp ngăn chặn sự lan truyền của khói và lửa mà không cần đến hệ thống điện hay tín hiệu khác.
Dễ dàng kiểm tra: Việc bảo trì định kỳ cũng đơn giản hơn nhờ cấu trúc ít phức tạp.

Nhược điểm

Không tự động hóa: Van FD không có khả năng điều khiển từ xa hoặc tự động mở lại, phụ thuộc vào điều kiện nhiệt độ.
Phản ứng chậm hơn: Trong một số tình huống, phản ứng có thể không nhanh bằng van MFD, đặc biệt khi cần điều chỉnh theo tình huống cụ thể.
Cần kích hoạt lại thủ công và kiểm tra định kì.

Van chặn lửa MFD (Motorized Fire Damper)

Ưu điểm

Tự động hóa cao: Van sử dụng motor có khả năng tự động đóng mở thông qua động cơ điện, giúp tăng tính an toàn và giảm thiểu rủi ro trong trường hợp khẩn cấp.
Tích hợp hệ thống điều khiển: Có thể kết nối với hệ thống quản lý tòa nhà (BMS) để giám sát và điều khiển từ xa, cho phép phản ứng nhanh chóng hơn với các tình huống cháy nổ.
Khả năng điều chỉnh linh hoạt: Có thể được lập trình để hoạt động theo nhiều kịch bản khác nhau, tối ưu hóa hiệu suất trong các môi trường khác nhau.

Nhược điểm

Chi phí cao hơn: So với van FD, van MFD thường có giá thành cao hơn do thiết kế phức tạp và yêu cầu bảo trì định kỳ cho động cơ và hệ thống điều khiển.
Có thể không hoạt động khi các sự cố đã tác động vào hệ thống điện hoặc tín hiệu từ trước.
Yêu cầu bảo trì thường xuyên: Để đảm bảo hoạt động hiệu quả, cần kiểm tra và bảo trì định kỳ cho động cơ và các bộ phận điện tử.