Trong bài viết này chúng tôi sẽ giới thiệu cách HVAC ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của con người, chi tiết về cấu tạo cũng như phân loại phổ biến hiện nay. Cuối cùng, tại sao việc đầu tư vào một hệ thống HVAC hiệu quả lại là điều cần thiết cho các môi trường sản xuất, cùng theo dõi nội dung sau.
I. HVAC là gì
HVAC là viết tắt của Heating, Ventilating, Air Conditioning – là hệ thống sưởi ẩm, thông gió và điều hòa không khí. Hệ thống này được sử dụng để kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí của môi trường trong các công trình hoặc phương tiện giao thông.
Cấu tạo của hệ thống HVAC (Heating, Ventilation, Air Conditioning)
Có nhiều mô hình hệ thống HVAC khác nhau, tuy nhiên tổng thể cấu tạo cơ bản của hệ bao gồm các thành phần chính sau:
- Thiết bị sưởi ấm: Lò sưởi, nồi hơi, bơm nhiệt, coil điện trở, …
- Thiết bị làm mát: Máy lạnh, các thiết bị làm lạnh, …
- Cụm xử lý không khí: AHU, lọc khí, quạt, thiết bị xử lý và điều chỉnh độ ẩm, …
- Ống dẫn khí: Dẫn truyền không khí đã qua xử lý hoặc khí thải.
- Thiết bị điều khiển, bộ điều khiển: Theo dõi, giám sát và điều khiển các thiết bị khác để dán tiếp điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, lưu lượng, áp suất không khí.
Vai trò và mục đích
Với nguyên lý cơ bản: Lấy không khí, xử lý không khí, phân phối không khí, loại bỏ không khí. Hệ HVAC được sử dụng để kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí trong môi trường làm việc của con người theo ý muốn. Ngày nay, HVAC có vai trò quan trọng trong cuộc sống, hệ thống này xuất hiện ở nhiều nơi góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo vệ sức khỏe của con người.
Hệ thống ống gió HVAC
Ứng dụng
- Nhà ở, căn hộ, các công trình dân dụng, …
- Ứng dụng tòa nhà thương mại, văn phòng, trung tâm thương mại, khách sạn, bệnh viện, …
- Cơ sở sản xuất công nghiệp: Nhà máy sản xuất, kho mát, kho lạnh.
- Phương tiện giao thông: Máy bay, tàu thủy, ô tô, … Mô hình HVAC tùy thuộc vào tính chất và quy mô của phương tiện.
- Nông nghiệp: Trang trại chăn nuôi, trồng trọt
Xem thêm: Lựa chọn và sử dụng phù hợp HVAC
II. Phân loại hệ thống HVAC
1. Hệ thống trung tâm – Central HVAC Systems
Đây là hệ thống phổ biến nhất hiện nay, với các chức năng cơ bản là làm mát, sưởi ấm hoặc kết hợp. Không khí được xử lý bằng hệ thống trung tâm, sau đó được thổi đến các khu vực cần thiết thông qua hệ thống ống dẫn (air duct). Loại này dễ lắp đặt và bảo trì nhưng không thể điều chỉnh nhiệt độ riêng lẻ cho từng khu vực, dẫn đến vấn đề lãng phí năng lượng hoặc cần cài đặt thêm một số giải pháp khác khi cần thiết.
2. Hệ thống HVAC không ống dẫn – Ductless systems
Là hệ thống xử lý không khí bằng các thiết bị trong nhà (indoor) như các máy lạnh treo tường, cassette để phân phối không khí lạnh, nóng trực tiếp tại khu vực cần điều hòa mà không cần ống dẫn khí. Ở loại này, có các ưu điểm như tiết kiệm không gian, có thể điều chỉnh nhiệt độ riêng lẻ, thẩm mỹ. Bên cạnh đó còn có các hạn chế như: Chi phí lắp đặt, vận hành và bảo trì cao, công suất hạn chế.
3. Hệ HVAC phân chia – Split Systems
Hệ phân chia không khí thành các luồng khác nhau, có thể đồng thời sưởi ấm và làm mát không gian sử dụng. Khí sinh nhiệt hoặc làm lạnh ở các bộ phận trung tâm, sau đó được chia thành từng luồng khác nhau và được dẫn truyền đến các khu vực khác nhau. Ở hệ thống này, nhiệt độ có thể điều chỉnh theo ý muốn cho từng khu vực. Hệ có các ưu điểm như tiết kiệm không gian và năng lượng, nhưng chi phí để lắp đặt và bảo trì khá cao.
4. Hệ thu hồi năng lượng – ERV/HRV
Hệ thống ERV thu hồi cả năng lượng nhiệt và độ ẩm từ không khí thải. Điều này giúp giảm tải cho hệ thống sưởi ấm và làm mát, đồng thời cũng giúp duy trì độ ẩm trong nhà ở mức độ thoải mái. ERV đặc biệt hữu ích ở những khu vực có khí hậu khô hanh.
Hệ thống HRV tập trung vào việc thu hồi năng lượng nhiệt từ không khí thải. Điều này giúp giảm tải cho hệ thống sưởi ấm vào mùa đông. HRV đặc biệt hữu ích ở những khu vực có khí hậu lạnh.
Trong hệ thống này có nhiều thuật ngữ khác dùng để mô tả như: Air to Air heat Exchanger – AAHX, Run-around coil – RAC, Heat Wheel – Bánh xe truyền nhiệt.
Xem thêm: Ứng dụng HVAC | Thông tin tổng quan
III. Kiểm tra và bảo trì, bảo dưỡng hệ thống định kỳ
Để hệ thống HVAC hoạt động hiệu quả, tiết kiệm năng lượng và bền bỉ, tránh các sự cố thì việc kiểm tra, bảo trì hệ thống thường xuyên, định kỳ nên được chú trọng thực hiện. Sau đây là các khuyến nghị kiểm tra thường xuyên đối với hệ thống.
Cần theo dõi, kiểm tra hệ thống HVAC định kỳ
1. Kiểm tra khả năng làm mát, nhiệt độ và độ ẩm môi trường
Nhằm kiểm tra khả năng làm mát, duy trì các thông số về nhiệt độ, độ ẩm phù hợp với yêu cầu đề ra. Sau một thời gian hoạt động, nếu phát hiện bất thường về các chỉ số này, nên tiến hành điều chỉnh hoặc kiểm tra các vấn đề khác liên quan để xử lý sự cố sớm nhất.
2. Kiểm tra dàn nóng và dàn lạnh
Kiểm tra tình trạng bên ngoài, các bộ phận có bị mòn, gỉ, hư hỏng. Đảm bảo dàn nóng và dàn lạnh hoạt động bình thường, không rò rỉ gas hoặc tiếng ồn bất thường.
3. Kiểm tra các bộ lọc khí và các đường ống khí
Đảm bảo các bộ phận lọc khí có bị tích tụ, bám bụi, vi sinh, côn trùng. Các đường ống có bị tắc nghẽn hoặc rò rỉ. Các vấn đề này có thể ảnh hưởng đến lưu lượng khí, tốc độ thổi và chất lượng không khí đưa vào khu vực làm việc, đồng thời gây áp lực và tăng mức sử dụng năng lượng dẫn đến việc lãng phí khi vận hành. Bên cạnh đó, các bộ lọc khí nên được thay thế hoặc vệ sinh thường xuyên theo khuyến nghị của nhà cung cấp.
4. Kiểm tra các cửa hút gió và cửa thoát khí
Kiểm tra các cửa cấp khí và thải khí, mặt nạ gió. Các bộ phận này ảnh hưởng đến khả năng điều hướng không khí và khả năng làm mát, sưởi ấm không khí trong phòng.
5. Kiểm tra hệ thống điện, tủ điện
Hệ thống điện gặp sự cố có thể gây ra các vấn đề về cháy nổ. Kiểm tra thường xuyên giúp phát hiện sớm các nguy cơ mất an toàn PCCC và tiến hành khắc phục sớm, tránh các nguy cơ gây thiệt hại lớn hơn.
6. Kiểm tra độ ồn
Độ ồn cũng là một trong những yếu tố cần cân nhắc của hệ thống. Độ ồn bất thường là dấu hiệu sớm và dễ nhận biết nhất, cho thấy các vấn đề đang gặp phải liên quan đến khả năng thông gió. Từ đó truy vết đến các vấn đề liên quan. Độ ồn có thể nhận biết được tại các thiết bị xử lý không khí, hệ thống ống dẫn.
Trên đây là các trình bày về hệ thống HVAC, hi vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ các thông tin cơ bản giúp quý độc giả hiểu về hệ thống điều hòa không khí. Hecosite là đơn vị cung cấp các hệ thống xử lý không khí trung tâm và các thiết bị thành phần liên quan. Nếu quý vị có nhu cầu xây dựng và lắp đặt hệ thống HVAC hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ chi tiết.
CÔNG TY TNHH HECOSITE